Januaro 1956 - 23a "La Informilo"

Unuiĝo estas forto! Nova alvoko de la kasisto (do ĉiam s-ro Chapellier) por pago de kotizoj al UFE kaj UEA. Esperanto rikoltis 2 gravajn sukcesojn: oficiala agnosko far la 8a ĝenerala konferenco de UNESKO en Montevideo, kaj rekomendo de la Eŭropa Konsilio en Strasburgo, dank'al la senĉesa agado kaj la granda kompetenco de la reprezentantoj de UEA.(Sed tiuj 2 tekstoj mem neniam aperis en "La Informilo"). Ni ŝuldas tiujn sukcesojn al la senĉese kreskanta nombro de la membroj de UEA, kaj al ilia malavareco, kiu ebligis sendi profesoron Lapenna, kiel reprezentanton dum la tuta daŭro de la konferenco en Montevideo, kaj prezenti ekspozicion escepte ampleksan. Pli da membroj estas absoluta neceso.

Strasbourg -  La unionista movado, kreita de Hubert Férez, alvokas al aliĝoj.Ĝia celo estas plej bone utiligi la teknikajn kompetentecojn nepre necesajn por la realigado de ĝia programo. Ĝi estas politike strikte neŭtrala, ĝi jam kunigas la elitojn de la plej diversaj medioj, ĝi kreas diversajn komitatojn: pri morala agado kaj defendo de la Homo, pri diversaj studoj (financaj, doganaj, ekonomikaj, lingvaj kaj kulturaj), pri junularo, ktp...Ĝia programo estas grandioza. Ĝi alvokas al pago de jara kotizo (500fr, dum la sola kotizo al UFE estas 550fr, UEA-MJ 925fr, UEA-MA 1000fr). Kaj la kotizo de la unionista movado ebligus aliĝi al la movado regiona, nacia kaj tutmonda, oni povus elekti la asociojn, al kiuj oni deziras aliĝi (ĉu UFE-UEA-UL (universala ligo), SAT-GEE-TEJO, ...). (S-ro Férez estis granda idealisto. Li sukcesis komence kunigi homojn, sed la sukceso estis efemera kaj ĉefe parola. Li ne estis realista, kaj verŝajne pro liaj aĝo kaj sanstato la unionista movado ne estis longe efika.)

            Ĉiam en Strasbourg, okazis la 16an de oktobro, kunveno de aktivuloj de orienta Francio (kaj de Parizo). Ĝi estis kunvokita de Pierre Petit, vicprezidanto de UFE. Ĉeestis profesoro Laŭrat (Parizo), doktoro Hermann (GEA), s-roj Férez, Heintz, Barido (Strasbourg), f-ino Kirtz, s-ro Lienhardt (Mulhouse), kaj s-ro Colnot (Nancy). La celo estis renovigi kaj pli ampleksigi la komitaton de la orienta federacio. Ne per voĉdono dum ĝenerala kunveno sed per nomumo fare de s-ro Petit. Ĉi lasta klarigis, ke pro la rezultoj atingitaj ĉe la Eŭropa Konsilantaro, pro planitaj ekspozicio kaj amaskunveno en Strasburgo, estas necese, ke la orienta federacio estu tre forta kaj ke dekobliĝu la nombro de la membroj. La prezidanteco estis proponita sinsekve al s-roj Férez, Lienhardt kaj Heintz, sed ĉiuj rifuzis kun bonaj klarigoj. Tamen s-ro Petit decidis, ke s-ro Heintz estu la prezidanto (kaj raportis pri tio en "Franca Esperantisto"). Sed s-ro Heintz, pro sanproblemo, rifuzis akcepti tiun postenon, kiu do daŭre vakas (mi mem raportis tiel en "La informilo"). La fakte tiam decidita komitato konsistis el s-ro Buecher (Mulhouse),vicprezidanto, s-ro Chapellier (Nancy) ĝenerala sekretario kaj kasisto (speciala tasko: revivigi la ekzistantajn grupojn). Helpsekretario (kreado de novaj grupoj): s-ro Colnot (Nancy). Komitatanoj: s-roj Férez, Heintz, Barido, (Strasbourg), s-ro Lienhardt (Mulhouse), s-ro Denis (Bar le Duc), s-ro Tible (St Dié), s-ro Boyet (Sarreguemines). Jen do stranga surpapera komitato, en kiu la prezidanto rifuzis la postenon kaj almenaŭ 4 membroj ne estis konsultitaj antaŭe... Sed s-ro Petit decidis tiel.

            Ankoraŭ en Strasburgo: kio okazis en la Eŭropa Konsilantaro? 14 delegitoj de tiu konsilantaro proponis eksperimenton de oficiala instruado de Esperanto, en po 1 klaso kun gelernantoj 11 ĝis 14 jaraj en Britio, Francio, Germanio, Italio kaj Nederlando. Post unu jaro la lernantoj estos ekzamenataj en Strasburgo. La konsulta asembleo dum majo devos decidi pri tiu rekomendo. Dum la sama kunsida periodo la materialo de la granda ekspozicio pri Esperanto de Montevideo estos ekspoziciata en la Domo de la Eŭropa Konsilantaro. La unionista movado organizos samtampe internacian Esperanto-renkontiĝon en Strasbourg. Nova kurso publika komenciĝis en Thomas-lernejo, gvidata de s-ro Barido, la 23an de novembro 1955 kun 15 gelernantoj.

Nancy - "La Informilo" raportis pri artikolo aperinta en "La Praktiko", tre interesa ilustrita revuo, (kiu nun malaperis). La longa tripaĝa artikolo kun 7 fotoj havis titolon "la franca esperantistino Marie Marvingt, la plej eksterordinara virino post Jeanne d'Arc." La usonaj jurnalistoj donis tiun titolon al artikolo aperinta anglalingve en usona gazeto, kaj esperantisto tradukis ĝin por "la praktiko". (Fakte Marie Marvingt loĝis en Nancy, almenaŭ dum la lastaj jaroj de sia vivo. Ŝi estis fama ĉefe kiel aviadistino. Mi havis okazon plurfoje diskuti kun ŝi, ĉar ŝi estis klientino de mia laborejo. Ŝi ankaŭ venis unu aŭ du foje al la Esperanto-kunvenoj en Nancy. Ŝi restis eksterordinare vigla, mense kaj korpe, ĝis maljunaĝo. Ŝi ĉiam bicikladis.)

Tejo-paĝo - Ĝi donas konsilojn al junuloj por vojaĝi dank'al Esperanto, partopreni kongresojn, uzi la servojn de lokaj delegitoj ktp... Nova junulara rondo estas ĵus fondita en Migennes (Yonne) de Roger Imbert (kiu poste translokiĝis al Zagrebo, Kroatio). La meza aĝo estas 17 jaroj. En Nancy perdiĝis kelkaj pasintjaraj membroj, aliĝis kelkaj novuloj. La kunvenoj okazas ĵaŭde, 2 aŭ 3 foje monate en la junuldomo, 2 foje kun la UFE-grupo ĉe strato Mon Désert. 7 gejunuloj formas nun komitaton de korektantoj por la perkoresponda kurso, kiu enskribis denove 60 gelernantojn, el kiuj 11 finlernis la kurson. Al la parola kurso en la junuldomo aliĝis 8 novuloj. La grupo abonas 7 diversajn Esperanto-gazetojn. Krome, en nia regiono estas kelkaj izolitaj membroj, en Troyes, Metz, Longwy, Epinal, Dieuze. Entute la regiona Tejo-sekcio posedas nur 18 membrojn en 55-56.

 

Aprilo 56 - 24a "La Informilo"

Popolfratiga renkontiĝo en Strasbourg. Sub tiu titolo, aperis artikolo subskribita de s-ro Petit (vicprezidanto de UFE), Profesoro Laŭrat (beletrikisto) kaj s-ro Férez (animanto de la unionista movado).

            (Noto de JP Colnot: principe mi preferas raporti post la evento. Sed mi konstatas, ke, "La Informilo" numero 25 aperis nur januare 57, nenio estis publigita julie kaj oktobre, pro manko da artikoloj! Uzante la programon aperintan en la 24a "La Informilo", kaj mian memoron, jen raporto pri tiu okazaĵo sufiĉe grava.)

            La 8a sesio de la eŭropa konsulta asembleo okazis en Strasbourg de la 15a ĝis la 21a de aprilo. En ĝia tagordo troviĝis la ekzameno de la propono pri eksperimento de oficiala enkonduko de Esperanto en kelkajn lernejojn de 5 Landoj. Por dokumenti plej bone tiun asembleon, la granda Esperanto-ekspozicio, kiu en Montevideo tiel bone influis UNESKOn, estis prezentata en la sidejo de la eŭropa konsilantaro. La unionista movado ( kiu estis nek asocio, nek partio laŭ s-ro Férez, sed nur organismo por unuigi ĉiujn fortojn-ankaŭ ne esperantistajn- por akceli la porpacan kunlaboron inter la popoloj) organizis gravajn manifestaciojn. Estis invititaj multaj asocioj (eble tro?). La urbestro de Strasbourg s-ro Altorfer, ĝis tiam malfavora al Esperanto, konsentis oficiale inaŭguri la ekspozicion kaj poste akcepti la partoprenantojn en la urbodomo, la sabaton 14an de aprilo. Vespere okazis amikara vespero. La dimanĉon 15an, okazis matene vizito al la ekspozicio. Tagmeze laŭdire komuna manĝo. Posttagmeze ek de la 15a, popolfratiga renkontiĝo, sub prezidanteco de s-ro Lévy, direktoro de informado ĉe la eŭropa konsilantaro. En vasta salonego, la oratoroj sekvis unu la alian, oni parolis ĉu france, ĉu germane, ĉu esperante. Estis tradukoj. Kelkaj parolis koncize. Aliaj paroladis tre longe, tro longe Petro Louis sidis apud mi. Li parolis nome de SAT, Jean Paul Colnot nome de Tejo. ( Ni reamikiĝis tiuokaze). Ni estis la laste vokitaj por paroli. Ni komencis senpacienciĝi post horoj da atendado. S-ro Férez fine vokis min, mi parolis en esperanto, tiel rapide ke neniu povi traduki francen, mi estis revokita por traduki. Petro Louis estis la lasta oratoro. (Tio estis malĝentilaĵo al li.). Li parolis treege koncize kaj trafe.( Ŝajnas , ke li diris ke la afero cetere daŭris tro longe). Mi memoras pri admirinda parolado de profesoro Lapenna. Pri la tagmanĝo laŭdire komuna, ĝi okazis en grandega kaj luksa restoracio de Placo Kléber. Antaŭe, mi estis informiĝinta al s-ro Férez, pri la prezoj de la manĝoj por la junuloj, "neniu problemo", li respondis,"estos menuoj je ĉiuj prezoj". Sed kiam mi vidis la kadron kaj la orajn epoletojn de la kelneroj, mi fariĝis suspektema. Mi petis la prezaron de la menuoj.  Ege kostaj! Mi petis la prezaron laŭ karto. "Vi ne elturniĝos malpli koste" diris la kelnero! Kolerega, mi alparolis s-ron Férez, kiu troviĝis inter oficialuloj. Li ege miris pri la prezoj (realismo ne estis lia ĉefa kvalito). Li vokis la direktoron, kiu asertis, ke s-ro Férez eraras. Mi vokis ĉiujn gejunulojn kaj konatulojn jam ĉetabliĝintajn por ke ili forlasu tiun tiel multekostan ejon. Forirante, mi forigis la afiŝon, kiu anoncis "Esperantistoj, al la unua etaĝo", kaj la kelneroj laŭ mia aspekto ne kuraĝis malhelpi min. Ni, eble 15-20 ope, tre bone tagmanĝis je moderaj prezoj en alia restoracio (kiun ni ekkonis antaŭe okaze de la kongreso de UFE) (Ĉu ne Pol Denis?)

Nancy - Vizito de eksterlandanoj. Gesinjoroj Sylla Chavez en Rio de Janeiro, estis en Nancy de la 25a ĝis la 27a de marto, gastoj de gesamideanoj Petro Louis. S-ro Chavez tre interese prelegis en la laborrondo pri sia granda Lando Brazilo, kun projekciado de lumbildoj. Poste li deklamis poemojn el siaj propraj verkoj. Ĉirkaŭ 50 samideanoj ĉeestis tiun instruplenan vesperon (inter kiuj ni rimarkis f-inon Marvingt). S-ro Chavez, kiu dejoris en UNO dum pluraj jaroj, afable respondis al diversaj demandoj pri tiu internacia organismo. Li elmontris krome belajn artismajn brazilajn revuojn. (Iom poste, s-ro Chavez vizitis unu el niaj kunvenoj en la junuldomo.)

            Nekrologo- La grupo de Nancy denove perdis unu el siaj membroj: Marcel Brezol, malsana  jam de 2 jaroj, mortis 52 jara en februaro. Li estis esperantisto de 30 jaroj kaj ĉiam afabla kaj gaja.

Duonpaĝo en tiu bulteno estis dediĉita al la daŭrigo de la felietono " la kuracisto de Lennox"

Tejo-paĝo -  Internacia junularkunveno ĉe Feldberg (Nigra Arbaro) 29-3, 3-4 1956    Tiu interesa aranĝo de Michel Schmidt estis sukcesplena, kaj kunvenigis pli ol 40 gejunulojn en la junulargastejo Hebelhoff, apud la 1500 metra Feldberg. Partoprenantoj venis el Danlando, Saarlando, kaj ĉefe  Germanio kaj Francujo. (La sufikso "io" ne estis ĝeneraligita). Tre interesa estis la programo:- kurso laŭ rekta metodo dum unu horo ĉiutage,- skikursoj,- skiado,- promenado,- prelegoj pri sociaj kaj politikaj problemoj, pri la historio de Esperanto,- diskutadoj: kiel varbi por nia movado, kiel aranĝi kursojn, ktp... Du ĝojaj vesperoj: kantoj, ludoj kaj skeĉoj prezentitaj de la grupoj Tailfingen kaj Konstanz. Ĝojo kaj simpatio regis dum la tuta kunveno. Malbela vetero iom ĝenis la promenadojn dum la dimanĉo, kiam regis ekstere pluvo, nebulo kaj neĝo. La vetero feliĉe refariĝis suna dum la lundo. Inter la francaj partoprenantoj, ni notas 4 gejunulojn el la vigla grupo de Migennes. El Nancy kaj regiono 11 gejunuloj partoprenis pli malpli komplete la renkontiĝon. ( Fakte el Nancy, ni veturis 9 ope en 2 aŭtomobiloj. Krome 2 bone trejniĝintaj bicikloturistoj veturis de Nancy ĝis Feldberg. Laŭ mia memoro, ili alvenis vespere proksime de Feldberg. La grimpado al la gastejo ŝajnis al ili tre kruta kaj tre longa. Ili ekvidis tute etan vojeton dekstraflanke kaj pensis per ĝi  mallongigi la grimpadon...

 

 

Ve! Baldaŭ ili retroviĝis en tre dika tavolo  da neĝo; tiel dika la neĝo, tiel granda ilia laciĝo, ke ili povis nur surdorsigi la sakojn kaj serĉi piede la gastejon, revenante sen la bicikloj al la ĉefvojo. La dimanĉon posttagmeze, kun helpo de skiantoj, ili retrovis la biciklojn. Kaj tute supre de  monto Feldberg, oni povis  vidi 2 nanciajn biciklistojn apogitajn de 2 skiantoj, sur dika tavolo da premita neĝo, ĉirkaŭataj de tuta grupo de ridegantaj esperantistoj.)